Yoga Vasistha [sanskrit]
223,437 words | ISBN-10: 8171101519
The Sanskrit edition of the Yoga-vasistha including English translation and grammatical analysis. The Yogavasistha is a Hindu spiritual text written by Valmiki (who also authored the Ramayana) dealing with the philosophical topics from the Advaita-vedanta school. Chronologically it precedes the Ramayana.
Chapter VII
śrīvasiṣṭha uvāca |
iti śukraḥ puraṃ prāpya vaibudhaṃ svena tejasā |
visasmāra nijaṃ bhāvaṃ prāktanaṃ vyasanaṃ vinā || 1 ||
[Analyze grammar]
muhūrtamiva viśramya tasya pārśve śacīpateḥ |
svargaṃ vihartumuttasthau svargābhiparimoditaḥ || 2 ||
[Analyze grammar]
svaḥśriyaṃ sa samālokya lolalocanavāñchitām |
straiṇaṃ draṣṭuṃ jagāmāsau nalinīmiva sārasaḥ || 3 ||
[Analyze grammar]
tatra tāṃ mṛgaśāvākṣīṃ kāntāmadhyagatāmasau |
dadarśa vipināntasthāṃ bhṛguścūtalatāmiva || 4 ||
[Analyze grammar]
sāpi taṃ bhārgavaṃ rāma dṛṣṭvā paravaśābhavat |
tāmālokya lasallolavilāsavalitākṛtim || 5 ||
[Analyze grammar]
āsīdvilīyamānāṅgo jyotsnāmindumaṇiryathā |
vilīyamānasarvāṅgastāmavaikṣata kāminīm || 6 ||
[Analyze grammar]
candrakānta iva jyotsnāṃ śītalāṃ khe vilāsinīm |
tenāvalokitā sāpi tatparāyaṇatāṃ gatā || 7 ||
[Analyze grammar]
niśānte cakravākena kānteva parikūjitā |
rasādvikasitā nūnamanyonyamanuraktayoḥ || 8 ||
[Analyze grammar]
prātararkanalinyoryā śobhā saiva tayorabhūt |
saṃkalpitārthadāyitvāddeśasyābhūcca tena sā || 9 ||
[Analyze grammar]
sarvāṅgaṃ vivaśīkṛtya kāmāyaiva samarpitā |
petuḥ smaraśarāstasyā mṛduṣvaṅgeṣu bhūriśaḥ || 10 ||
[Analyze grammar]
palāśeṣviva padminyā dhārā iva payomucaḥ |
sā babhūvasmarodbhūtā lolālivalayākulā || 11 ||
[Analyze grammar]
mandavātābhinunnāyā mañjaryāḥ sahadharmiṇī |
nīlanīrajanetrāntāṃ haṃsasārasagāminīm || 12 ||
[Analyze grammar]
madanaḥ kṣobhayāmāsa gajaḥ kamalinīmiva |
atha tāṃ tādṛśīṃ dṛṣṭvā śukraḥ saṃkalpitārthabhāk || 13 ||
[Analyze grammar]
tamaḥ saṃkalpayāmāsa saṃhāra iva bhūtabhuk |
triviṣṭapasya deśo'sau babhūva timirākulaḥ || 14 ||
[Analyze grammar]
bhūlokasyāndhatamasā lokālokataṭo yathā |
lajjāndhakāratīkṣṇāṃśau tasmiṃstimiramaṇḍale || 15 ||
[Analyze grammar]
pratiṣṭhāmāgate tasya mithunasyeva maṇḍale |
teṣu sarveṣu bhūteṣu gateṣvabhimatāṃ diśam || 16 ||
[Analyze grammar]
tasmātpradeśādbhūloke dinānte vihageṣviva |
sā dīrghacañcalāpāṅgī pravṛddhamadanavyathā || 17 ||
[Analyze grammar]
ājagāma bhṛgoḥ putraṃ mayūrī vāridaṃ yathā |
dhavalāgāramadhyasthe paryaṅke parikalpite || 18 ||
[Analyze grammar]
viveśa bhārgavastatra kṣīroda iva mādhavaḥ |
sā karāvavalambyāsya viveśāvanatānanā || 19 ||
[Analyze grammar]
rarāja ca surebhasya hṛdi lagneva padminī |
uvāca cedaṃ madhuraṃ rasasnehāktayā girā || 20 ||
[Analyze grammar]
vaco madhuramānandavilāsavalitākṣaram |
paśyāmalenduvadanamaṇḍalīkṛtakārmukaḥ || 21 ||
[Analyze grammar]
abalāmanubadhnāti māmeṣa kila nāṅgakaḥ |
pāhi māmabalāṃ nātha dīnāṃ tvaccharaṇāmiha || 22 ||
[Analyze grammar]
kṛpaṇāśvāsanaṃ sādho viddhi saccaritavratam |
snehadṛṣṭimajānadbhirmūḍhaireva mahāmate || 23 ||
[Analyze grammar]
praṇayā avagaṇyante na rasajñaiḥ kadācana |
aśaṅkitopasaṃpannaḥ praṇayo'nyonyaraktayoḥ || 24 ||
[Analyze grammar]
adhaḥkaroti niṣyandaṃ candramāhlādanaṃ priya |
na tathā sukhayatyeṣā cetastribhuvaneśitā || 25 ||
[Analyze grammar]
yathā parasparānandaḥ snehaḥ prathamaraktayoḥ |
tvatpādasparśaneneyaṃ samāśvastāsmi mānada || 26 ||
[Analyze grammar]
candrapādaparāmṛṣṭā yathā niśi kumudvatī |
saṃsparśāmṛtapānena tava jīvāmi sundara || 27 ||
[Analyze grammar]
candrāṃśurasapānena cakorī capalā yathā |
māmimāṃ caraṇālīnāṃ bhramarīṃ karapallavaiḥ || 28 ||
[Analyze grammar]
āliṅgyāmṛtasaṃpūrṇe svapadmahṛdaye kuru |
ityuktvā puṣpamṛdvaṅgī sā tasya patitorasi |
vyāghūrṇitālinayanā sutaroriva mañjarī || 29 ||
[Analyze grammar]
tau dampatī tatra vilāsakāntī viveśatustāsu vanasthalīṣu |
kiñjalkagaurānilaghūrṇitāsu raktau dvirephāviva padminīṣu || 30 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Yoga Vasistha Chapter VII
Yoga Vasistha English (four volumes)
by Vihari-Lala Mitra (1891)
Yoga Vasistha Maha Ramayana (Gujarati)
by Sahitya Sangam, Allahabad (0)
[યોગ વસિષ્ઠએ] 9788192776460.
Buy now!
Vasishtha Rama Samvadam (Telugu)
by Ramakrishna Math, Hyderabad (2019)
Set of 4 Volumes; 9789383972142.
Buy now!
The Yogavasistha (Hindi translation)
by Khemraj Shrikrishnadass (2009)
Set of 2 Volumes; Khemraj Edition.
Buy now!